საქართველო-ჩრდილოეთ კავკასიის ურთიერთობების ისტორიიდან XI საუკუნეში
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2022.20.16საკვანძო სიტყვები:
საქართველო, ჩრდილოეთ კავკასია, XI საუკუნე, სოციალ-ეკონომიკური, პოლიტიკური, ურთიერთობებიანოტაცია
XI საუკუნის დასაწყისისთვის ფეოდალური საქართველო პოლიტიკურად ერთიანი სახელმწიფოა და სოციალურ-ეკონომიკური თვალსაზრისით განვითარების ახალ საფეხურზე დგას. XI საუკუნის 30-50-იან წლებში საქართველოს სახელმწიფოს წინაშე შემდეგი საგარეო-პოლიტიკური ამოცანები დგას: ბიზანტიის იმპერიის დამორჩილებისგან თავის დაღწევა და ეროვნული სუვერენიტეტის მოპოვება. პოზიციების განმტკიცება კავკასიაში და მოკავშირეების მოძიება. საქართველოს ერთ-ერთ ასეთ მოკავშირედ ითვლებოდა ოვსეთის სამეფო. ამ დროისთვის ოვსეთის სამეფოს პოლიტიკური წონა გაორმაგდა. X საუკუნეში ჩამოყალიბებული ოვსეთის მძლავრი სამეფო მაშინვე იქცა აქტიურ სამხედრო-პოლიტიკურ ძალად მთელს კავკასიაში, რომელიც ანგარიშვალდებული იყო მეზობელი სახელმწიფოების, მათ შორის ბიზანტიის იმპერიის წინაშე. XI საუკუნეში ქართველი მეფეები გიორგი I და ბაგრატ IV დინასტიური ქორწინების გზით ცდილობდნენ სამხედრო-პოლიტიკური კავშირის დამყარებას ოვსეთის სამეფოსთან და მის ანტიბიზანტიურ კოალიციაში შეყვანას.
წყაროები
თოგოშვილი (1958) გიორგი თოგოშვილი. საქართველო-ოსეთის ურთიერთობის ისტორიიდან (უძველესი დროიდან XIV ს. დამ-დე). თბილისი;
მატიანე ქართლისაჲ (1959) მატიანე ქართლისაჲ, წიგნში: ქართლის ცხოვრება, ტ. I. ტექსტი დადგენილი ყველა ძირითადი ხელნაწერის მიხედვით სიმონ ყაუხჩიშვილის მიერ, თბილისი;
პაპასქირი (1990). ზურაბ პაპასქირი. ერთიანი ქართული ფეოდალური სახელმწიფოს წარმოქმნა და საქართველოს საგარეო პოლიტიკური მდგომარეობის ზოგიერთი საკითხი. თბილისი;
ჟამთააღმწერელი (1941) თეოფანე ჟამთააღმწერელი. გეორგიკა. ბიზანტიელი მწერლის ცნობები საქართველოს შესახებ. ტექსტი ქართული თარგმანითურთ გამოსცა და განმარტებები დაურთო ს. ყაუხჩიშვილმა. ტ. IV. თბილისი;
სტეფნაძე (1974). ჯ. სტეფნაძე. საქართველოს პოლიტიკური ურთიერთობა კავკასიის ხალხებთან XII საუკუნეში. თბილისი;
ჯავახიშვილი (1983) ივ. ჯავახიშვილი. თხზულებანი, ტ. II. თხზულებანი თორმეტ ტომად, „მეცნიერება“, თბილისი;
ჯუანშერი (1955). ჯუანშერ ჯუანშერიანი. ცხოვრება ვახტანგ გორგასლისა, ქართლის ცხოვრება, ტექსტი დადგენილი ყველა ძირითადი ხელნაწერის მიხედვით ს. ყაუხჩიშვილის მიერ. ტ. I. თბილისი;
