ტერმინ „აფხაზეთის“ გააზრებისთვის ისტორიის სახელმძღვანელოებში
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2022.20.31საკვანძო სიტყვები:
აფხაზეთი, სკოლა, ისტორიის სახელმძღვანელო, გრიფირება, მოსწავლის წიგნი, მასწავლებლის წიგნი, რუკები, სავარჯიშოებიანოტაცია
აფხაზეთი დღეს ოკუპირებული ტერიტორიაა და მასთან უშუალო კონტაქტის საშუალება ქართულ საზოგადოებას და მოსწავლეებს არ გააჩნიათ. საკითხის აქტუალობის გამო მიზნად დავისახეთ, გამოგვეკვლია „ჩვენი საქართველოს“ და „ისტორიის“ გრიფირებული სასკოლო სახელმძღვანელოების (ერთ-ერთ ძირითად სასწავლო რესურსების) შინაარსობრივი ნომენკლატურა, რომლის საფუძველზეც უნდა ჩამოუყალიბდეს მოსწავლეს წარმოდგენა ტერმინ „აფხაზეთთან“ დაკავშირებით; უწყობენ თუ არა ისინი ხელს (ან რამდენად უწყობენ) იმ უნარების გამომუშავებას, რომელთა ოპერირებით მოსწავლეები ლოგიკური დასკვნების გაკეთებას შეძლებენ მოცემულ ტერიტორიულ ერთეულთან დაკავშირებით, მათ შორის ტერიტორიული პრობლემების განხილვის დროს.
ეს აქტუალური საკითხია სასწავლო-მეთოდური კუთხითაც, რადგან მესამე თაობის ეროვნული სასწავლო გეგმა უშუალოდ მოითხოვს სასწავლო პროცესის ცნებითი კატეგორიებისა და თემების დამუშავების საფუძველზე წარმართვას და, შესაბამისად, მნიშვნელოვანია ის მასალები და რესურსები, რომელსაც „აფხაზეთთან“ დაკავშირებული თემების შესწავლისას ვთავაზობთ მოსწავლეებს.
საკითხის შესწავლამ გვიჩვენა, რომ „ჩვენი საქართველოს“, „ისტორიის“ გრიფირებულ სასკოლო სახელმძღვანელოში („ჩვენი საქართველო“, VI კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცემლობა „კლიო“, 2018; „ჩვენი საქართველო“, VI კლასი, მასწავლებლის წიგნი, გამომცემლობა „კლიო“, 2018; ისტორია, VII კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცელობა „ლოგოს პრესი“, 2020; ისტორია, VII კლასი, მასწავლებელის წიგნი, გამომცელობა „ლოგოს პრესი“, 2020; ისტორია, VII კლასი, მასწავლებელის წიგნი, გამომცელობა „დიოგენე“, 2019; ისტორია, VII კლასი, გამომცელობა „დიოგენე“, 2019; ისტორია; VIII კლასი, გამომცელობა „დიოგენე“,2020; ისტორია, VIII კლასი, გამომცელობა „ლოგოს პრესი“, 2020; ისტორია, IX კლასი, გამომცელობა „დიოგენე“, 2020; ისტორია, IX კლასი, გამომცემლობა „ლოგოს პრესი“, 2020; მოსწავლის წიგნი) წარმოდგენილი ტერმინოლოგიური და მეთოდური აპარატი, ნარატიული და ვიზუალური მასალები ნაკლებად იძლევა ისტორიულ-გეოგრაფიული „აფხაზეთის“ და „აფხაზის“ გააზრებისა და „საქართველოსთან“ და „ქართველთან“ მათი ურთიერთმიმართების დანახვის საშუალებას (და, ზოგადად, არასაკმარისია სანიგია-აფშილია-აბაზგიის და ეგრისი/ლაზიკას შესახებ ცოდნის ჩამოყალიბებისთვის), არც სავარჯიშოები უბიძგებენ მოსწავლეებს უფრო ღრმა ლოგიკური კავშირებისა და კვლევითი სამუშაოს შესრულებისკენ და აღნიშნულ თემაზე სწორი წარმოდგენების ფორმირებისკენ.
მნიშვნელოვანია, ტერმინ „აფხაზეთთან“ დაკავშირებით მოსწავლეებს შევთავაზოთ მრავალფეროვანი ნარატიული მასალა, ისტორიული წყაროები, რუკები და სავარჯიშოები, აქტიურად გამოვიყენოთ მედიაწიგნიერების მიდგომები და მათი ცოდნა, დამოკიდებულებები და წარმოდგენები ისტორიული-გეოგრაფიული აფხაზეთის მიმართ გაცილებით ღრმა და საფუძვლიანი იქნება, გამოუმუშავდებათ ის უნარები, რომელიც საკითხების ღრმად კონტექსტუალიზაციის საშუალებას მისცემს.
წყაროები
ახმეტელი, ლორთქიფანიძე, ფირცხალავა (2020), ნატა ახმეტელი, ბესიკ ლორთქიფანიძე, ნათია ფირცხალავა, ისტორია, IX კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცემლობა „დიოგენე“;
ახმეტელი, ლორთქიფანიძე, ფირცხალავა (2020), ნატა ახმეტელი, ბესიკ ლორთქიფანიძე, ნათია ფირცხალავა, ისტორია, IX კლასი, მასწავლებლის წიგნი, გამომცემლობა „დიოგენე“;
ახმატელი, ლორთქიფანიძე (2020), ნატა ახმეტელი, ბესიკ ლორთქიფანიძე, ისტორია, მოსწავლის რვეული, VIII კლასი, გამომცე. „დიოგენე“;
თოფჩიშვილი,მეძმარიაშვილი,ელიზბარაშვილი,ავთანდილაშვილი, (2018) როლანდ თოფჩიშვილი, ელენე მეძმარიაშვილი, ნოდარ ელიზბარაშვილი, გიორგი ავთანდილაშვილი. ჩვენი საქართველო, VI კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცემლობა „კლიო“;
კერესელიძე, უზუნაშვილი, სურგულაძე, კიკნაძე, სუმბათაშვილი, 2020: ლაშა კერესელიძე, თამარ უზუნაშვილი, მზია სურგულაძე, ზურაბ კიკნაძე, ეკატერინე სუმბათაშვილი, ისტორია, VII კლასი, გამომცელობა „ლოგოს პრესი“;
კერესელიძე, შალვაშვილი, სურგულაძე, კეკელია (2020) ლაშა კერესელიძე, თამარ შალვაშვილი, მზია სურგულაძე, ვლადიმერ კეკელია, ისტორია, VIII კლასი, მასწავლებლის წიგნი, გამომცემლობა „ლოგოს პრესი“;
კუპრავა - გოგოლაძე, ავთანდილაშვილი (2018) ანა კუპრავა - გოგოლაძე, გიორგი ავთანდილაშვილი. „ჩვენი საქართველო“, VI კლასი, მასწავლებლის წიგნი, გამომცემლობა „კლიო“;
ლორთქიფანიძე, ახმეტელი, (2019) ბესიკ ლორთქიფანიძე, ნატა ახმეტელი, ისტორია, VII კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცელობა „დიოგენე“.
სურგულაძე, გამყრელიძე, კიკნაძე, პატარიძე, კერესელიძე, (2020) მზია სურგულაძე, გელა გამყრელიძე, ზურაბ კიკნაძე, ლელა პატარიძე, ლაშა კერესელიძე. ისტორია, VII კლასი, მოსწავლის წიგნი, გამომცელობა „ლოგოს პრესი“.