საბჭოთა რუსეთის მიერ საქართველოს ინტერვენციის და ანექსიის საკითხისათვის
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2023.19.26საკვანძო სიტყვები:
საბჭოთა რუსეთი, საქართველო, ინტერვენცია, ანექსია, ისტორიოგრაფია, გაყალბებული ისტორია, ობიექტური შეფასებაანოტაცია
საქართველოს ისტორიაში ერთ-ერთი ურთულესი მოვლენაა ბოლშევიკური რუსეთის მიერ ქვეყნის ძალადობრივი გასაბჭოება 1921 წელს. შედეგად საქართველომ დაკარგა სუვერენიტეტი და ევროპული ტიპის სახელმწიფოს განვითარების შანსი. აღნიშნული თემის შესწავლა ქართულ და უცხოურ ისტორიოგრაფიაში საქართველოში საბჭოთა ხელისუფლების დამყარებისთანავე დაიწყო. ცხადია, მოვლენების გაშუქება მიკერძოებული იყო. XX საუკუნის 90-იანი წლების დასაწყისიდან, საქართველოს მიერ სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენიდან, ვითარება რადიკალურად შეიცვალა. დღის წესრიგში დადგა გაყალბებული ისტორიის გადაფასება. ეს პროცესი დღესაც გრძელდება. ჩვენი მიზანია ობიექტურად შევაფასოთ ეს მოვლენა.
წყაროები
ალექსიშვილი (1956): მათე ალექსიშვილი, რუსეთ-საქართველოს ისტორიული ურთიერთობის საკითხისათვის,სამეცნიერო-მეთოდური კაბინეტის გამომცემლობა, თბილისი;
ახტანელი (2008): ალექსანდრე ახტანელი, რევოლუციური ანექსია, თბილისი;
აუის (2015): ახალი და უახლესი ისტორიის საკითხები, თბილისი, 2015;
ბენდიანაშვილი (1999): ალექსანდრე ბენდიანაშვილი, საქართველოს ისტორია, თბილისი;
ბრძოლა ბათუმისთვის (2011): ბრძოლა ბათუმისთვის, 1921 წლის 18-20 მარტი, თბილისი;
გაზეთი „ტრიბუნა“ (1922): გაზეთი „ტრიბუნა“, N333, 1922;
ვარდოსანიძე, გურული, ხარაძე, ჯიქია, კვარაცხელია (2015): სერგო ვარდოსანიძე, ვახტანგ გურული, კობა ხარაძე, ლევან ჯიქია, მაკა კვარაცხელია, საქართველოს სახელმწიფო საზღვრის ისტორია (1917-1957), გამოკვლევა, დოკუმენტები და მასალები, თბილისი;
ზოსიძე (2016): ნუგზარ ზოსიძე, საქართველოს ისტორია, თბილისი;
თოიძე (1981): ლევან თოიძე, ბრძოლისა და გამარჯვების სახელოვანი გზა, თბილისი;
თოიძე (1991): ლევან თოიძე, ინტერვენციაც, ოკუპაციაც, ძალდატანებითი გასაბჭოებაც და ფაქტობრივი ანექსიაც, თბილისი;
„ივერია“ (2016): გაზეთი „ივერია“, 12.03.2016 http://iveria.biz/1581--.html
კვინიტაძე (1954): გიორგი კვინიტაძე, ჩემი პასუხი, პარიზი;
კირთაძე (1996): ნესტან კირთაძე, პირველი დემოკრატიული რესპუბლიკის დამხობა, თბილისი;
კაპიტანოვი (1989): ლევან კაპიტანოვი, მეხსიერების ცვლილება, https://ge.boel-l.org/sites/default/files/levan_kapitanovis_kvleva.pdf
მატიანე (2009): კომუნისტური გადატრიალება და საქართველო https://matiane.wordpress.com/2009/08/30/communist-takeover-occupation-of georgia
„მებრძოლი საქართველო“ (1952): ჟურნალი ,,მებრძოლი საქართველო“, N1, იანვარი, პარიზი, ქართული ეროვნული საბჭო სორგანო. http://dspace.npl-g.gov.ge/bitstream/1234/100218/1/Mebrdzoli_Saqartvelo_1952_N1.pdf
ნიქაბაძე (2008): ნატო ნიქაბაძე, ქართველური მემკვიდრეობა, https://ejournals-.atsu.ge/Kartvelology/issues/XII/NikabadzeNato1.pdf
რუსეთ-საქართველოს-ომი (1921): https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A0%-E1%83%A3%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%97-%E1%83%A1%E1%83-%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%-83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D%E1%83%A1_%E1%83%9D%E-1%83%9B%E1%83%98_(1921)
სურგულაძე (1991): აკაკი სურგულაძე, პაატა სურგულაძე, საქართველოს ისტორია 1783-1990 წწ. თბილისი;
სილაქაძე (2020): დიმიტრი სილაქაძე, რატომ წავაგეთ 1921 წლის თებერვალმარტის ომი?“ / https://tabula.ge/ge/news/640608-dimitri-silakadze-ratom-cavaget-1921-clis
სილოგავა (2007): ვალერი სილოგავა, კახა შენგელია, საქართველოს ისტორია უძველესი დროიდან ,,ვარდების რევოლუციის ჩათვლით“, თბილისი;
საქართველოს ისტორია (2003): საქართველოს ისტორია, ვახტანგ გურულის რედაქტორობით, თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა;
საქართველოს ისტორია (2012): საქართველოს ისტორია, XIX-XX საუკუნეებში, ტომი IV, თბილისი;
სდსინ (2012): სამხრეთ დასავლეთ საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, IVტომი, ბათუმი;
სონღულაშვილი (2018): ნატო სონღულაშვილი, საბჭოთა რეჟიმი და ქართული ეროვნული იდეა (1921-1991), თბილისი;
ხვადაგიანი (2021): საბჭოური პროპაგანდა როგორც ტრადიცია - დავით ხვადაგიანი, 2021.01.30.- http://archive.ge/ka/blog/105
nation (2021): nation, 07.21.2021: კონსტანტინე გამსახურდია: რუსული რბილი ძალა ცდილობს დაამკვიდროს აზრი, რომ ეროვნულ-ინდეპენდისტური მოძრაობა არ ღირდა. https://www.nation.ge/index.php?m=5&news_id¬=1474&-fbclid=IwAR2ax9Am6O9SnUr6p5Nwybt6wYdJeWyZSbhNfiA1bUepHXsZUqQb-iDcetvA
