წმინდა გიორგის კულტი და ფიცი, როგორც მტკიცებულება, ძველ ქართულ სამართალში
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2022.20.17საკვანძო სიტყვები:
წმინდა გიორგი, კულტი, ფიცი, მტკიცებულება, ძველი ქართული სამართალიანოტაცია
საქართველოს ისტორია, ეთნოგრაფიული მემკვიდრეობა და ჩვეულებითი სჯული მრავალ საინტერესო ინფორმაციას ინახავს წმინდა გიორგის კულტთან დაკავშირებით. ძველ სამეგრელოში ღვთის სამართალი, კერძოდ წმინდა გიორგის სამართალი არსებულა. დანაშაულის ჩადენაში ეჭვმიტანილ პირს რომელიმე ძლიერი-სასწაულმოქმედი ხატის წინაშე აფიცებდნენ, უმეტესად ეს წმინდა გიორგის ხატი იყო, ასევე ცნობილია წმინდა გიორგის ხატზე, სხვა საშუალებით დაუდგენელი დამნაშავის გადაცემის ფაქტები. ქართველი ის იშვიათი შემთხვევაა, რომელიც ხატზე გადაცემული, ვერანაირი სხვა გზით ვერ დადგენილი დამნაშავეც კი - წმინდა გიორგის ხატთან მოდიოდა დაჩოქილი, აღიარებითი ჩვენებით, რაც ღრმა რწმენის უტყუარი ნიშანია და წმინდა გიორგისადმი ქართველთა განსაკუთრებული მოწიწების, კრძალვის, სიყვარულისა და პატივისცემის გამოხატულებაა.
ჩვენს ნაშრომში ყურადღებას ამახვილებს ილორის წმინდა გიორგის ეკლესიასა და ხატისადმი ქართველთა დამოკიდებულებაზე, რაც მიუთითებს რომ წმ. გიორგის კულტი ქართული ჩვეულებითი სამართლის ნაწილი იყო. ნაშრომი პროცესუალური კუთხითაც საინტერესოა, განსაკუთრებით ქართული სამართლის ისტორიით დაინტერესებული მკითხველისთვის.
წყაროები
ბოროზდინი (1854-1861). კორნელი ბოროზდინი. სამეგრელო და სვანეთი 1854-1861 წწ. მოგონებანი. ტფილისი, გამომცემლობა „სახელგამი“;
გაბისონია (1996). ლალი გაბისონია. სამეგრელოს სამთავროს საზოგადოებრივ-პოლიტიკური წყობა და სამართალი. თბილისი;
გაბისონია (2005). ლალი გაბისონია. სამეგრელო. საზოგადოებრივ-პოლიტიკური წყობისა და სამართლის ისტორია. ტ. 1. გამომცემლობა „მერიდიანი“, თბილისი;
დავითაშვილი (1998). გიორგი დავითაშვილი. სასამართლო მტკიცებულებანი ხევსურულ ჩვეულებით სამართალში. თბილისი, გამომცემლობა „მერიდიანი“;
ვახუშტი (1941). ვახუშტი ბატონიშვილი. აღწერა სამეფოსა საქართველოსა. საქართველოს გეოგრაფია. რედაქტორები თ. ლომოური, ნ. ბერძენიშვილი. თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი;
ლამბერტი (1938). არქანჯელო ლამბერტი. სამეგრელოს აღწერა. თარგამანი იტალიურიდან ალექსანდრე ჭყონიასი - მეორე გამოცემა - ლევან ასათიანის წინასიტყვაობით, რედაქციით და შენიშვნებით, თბილისი;
მაკალათია (1941). სერგი მაკალათია. სამეგრელოს ისტორია და ეთნოგრაფია. საქართველოს მხარეთმცოდნეობის საზოგადოება, თბილისი;
ნადარეიშვილი (1997). გიორგი ნადარეიშვილი. ფეოდალური ხანის ქართულ ისტორიაში ისტორიულ-იურიდიული საბუთების ორი კლაუზულის შე-სახებ. უჯვარობით დამტკიცება და ამავალი კაცი. ჟურნალი „მნათობი“, N5-6;
სახოკია (1950). თედო სახოკია. მოგზაურობანი. გურია. აჭარა. სამურზაყანო. აფხაზეთი. თბილისი, გამომცემლობა „სახელგამი“;
სახოკია (1956). თედო სახოკია. ეთნოგრაფიული ნაწერები. სამეცნიერო-მეთოდური კაბინეტის გამომცემლობა. თბილისი. https://iverieli.nplg.g-ov.ge/handle/1234/313691
ქჩს (1998). ქართული ჩვეულებითი სამართალი. ტ. 4. გამომცემლობა „მეცნიერება“. თბილისი.
კიკნაძე (2004). ზურაბ კიკნაძე. ქართული მითოლოგია. მითოლოგიური ლექსიკონი ყმაწვილთათვის. თბილისი.
