ბიბლიური პარადიგმა პოსტმოდერნისტულ რომანისტიკაში (ოთარ ჭილაძის რომანი „ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან“)
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2023.21.23საკვანძო სიტყვები:
ოთარ ჭილაძე, ბიბლიური პარადიგმა, პოსტმოდერნიზმი, რომანი, „ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან“ანოტაცია
წერილში გაანალიზებულია ოთარ ჭილაძის რომანის „ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან“ რამდენიმე ენიგმა (ბეღურა, კარავი-/ტაძარი, ლოცვანი/ია....). ოთარ ჭილაძის რომანისტიკა აგრძელებს მრავალსაუკუნოვანი ქართული ლიტერატურის ტრადიციას - პოსტმოდერნიზმის ეპოქაში ჰაგიოგრაფიისათვის დამახასიათებელი ენიგმა-პარადიგმების პედალირებას. პარალელებს ვავლებთ „ჰაბოს წამების“, „შუშანიკის წამების“ კონცეპტუალურ პასაჟებთან.
ქართული პოსტმოდერნიზმი ბიბლიური ენიგმებით, ალუზიებით, რემინისცენციებითაა დატვირთული. ზემოთ ჩამოთვლილ ენიგმა-პარადიგმებს ბიბლიური არქეტიპების პარალელურად განვიხილავთ და ვიაზრებთ. ვითვალისწინებთ იოანე დამასკელის, იოანე ოქროპირის, ბასილი დიდის კომენტარებს წმინდა წერილის კონცეპტუალურ პასაჟებზე.
წყაროები
ანთაძე (2019) მიხეილ ანთაძე. მითი და მეტაფორა, თბილისი;
არქიმანდრიტი რაფაელი (1997) არქიმანდრიტი რაფაელი. მღვდლობის შესახებ, საუბრები მართლმადიდებლობაზე, წიგნი 2, თბილისი;
ბასილი დიდი (2005) ბასილი დიდი. თხზულებანი, თბილისი;
ბიბლია (1911-1915, წ.3) განმარტებითი ბიბლია, წ. 3, 1911-1915, 208 (რუსულ ენაზე);
ბიბლიის ენციკლოპედია (1990) ბიბლიის ენციკლოპედია, არქიმანდრიტ ნიკი-ფორის გამოცემა, 1891 (1990) (რუსულ ენაზე);
დანელია (1983) კორნელი დანელია. ქართული სამწერლო ენის ისტორიის სა-კითხები, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის გამომცემლობა;
დამასკელი იოანე, 2002: დამასკელი იოანე, გარდამოცემა (მართლმადიდებლური სარწმუნოების ზედმიწევნითი გადმოცემა), თბილისი;
თეოფილაქტე ბულგარელი (2002). თეოფილაქტე ბულგარელი, სახარებათა განმარტებანი, მოსკოვი, 2002 (რუსულ ენაზე);
თოდუა (2009) მირანდა თოდუა. ქართული ორიგინალური ჰიმნოგრაფიის სახისმეტყველება, თბილისი, გამომცემლობა „მერიდიანი“;
კატახიზმო (1994) სახელმძღვანელო მართლმადიდებელი ეკლესიის კატეხიზმოს შესასწავლად, თბილისი;
კოპლატაძე, რუხაძე (1997) გვანცა კოპლატაძე. გრიგოლ რუხაძე. ჰაგიოგრაფიის ღვთისმეტყველება, თბილისი, საქართველოს საპატრიაქროს გამომცემლობა;
კუცია (2005) ნანა კუცია. ლიტერატურული წერილები, თბილისი, გამომცემლობა „მერიდიანი“;
კვაჭანტირაძე, 2010: მანანა კვაჭანტირაძე. ვექტორები, სტატიები, წერილები, ვექტორები, თბილისი, გამომცემლობა „მერიდიანი“;
მეტრეველი (2000) საბა-ფირუზ მეტრეველი. აგიოგრაფიული სიტყვა და ლოგოსი, თბილისი, გამომცემლობა „ნეკერი“;
მათეს სახარება, წ.1 (1996) ოქროპირი იოანე, თარგმანებაჲ მათეს სახარებისაჲ, წ. 1, თბილისი;
მათეს სახარება წ. 2. (1996) ოქროპირი იოანე, თარგმანებაჲ მათეს სახარებისაჲ, წიგნი 2, თბილისი;
მათეს სახარება (1998) ოქროპირი იოანე, თარგმანებაჲ მათეს სახარებისაჲ, წიგნი 3, თბილისი;
საბანისძე (1987). იოანე საბანისძე. ჰაბოს წამება. ქართული მწერლობა, ტომი I. თბილისი: გამომცემლობა „ნაკადული“.
იოანე ოქროპირი (1995) ოქროპირი იოვანე, ღვთივ-შუენიერნი სწავლანი, თბილისი;
სახარებათა განმარტებანი (2001) საკვირაო სახარებათა განმარტებანი, მთარგმნელი ვასილ ბურკაძე, თბილისი;
სირაძე (1992) რევაზ სირაძე. ქრისტიანული კულტურა და ქართული მწერლობა, წიგნი 1, თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა;
სირაძე (1987) რევაზ რევაზ. ქართული აგიოგრაფია, თბილისი, გამომცემლობა „ნაკადული“;
ტურავა, 2014: მარინა ტურავა. გარღვეული ლაბირინთი, ლიტერატურული წერილები, ესეები, პორტრეტები. ალექსანდრე ორბელიანის საზოგადოება. თბილისი, „ჩვენი მწერლობა“;
ღვინჯილია, 1990: ჯანსუღ ღვინჯილია. წერილები კლასიკურ და თანამედროვე ქართულ ლიტერატურაზე, თბილისი, გამომც. „მერიდიანი“;
ძველი აღქმა (1990) წიგნნი ძუელისა აღთქუმისანი, ლევიტელთაი, ნაკვეთი 2, თბილისი;
ჭილაძე (1986) ოთარ ჭილაძე. „ყოველმან ჩემმან მპოვნელმან“, თხზ. 3 ტომად, ტ. 2, თბილისი, გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“;
ჭილაძე (1988) ოთარ ჭილაძე. სიცოცხლისათვის. თბილისი, გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“;
ჭილაძე, (1988-2) ოთარ ჭილაძე. მონოლოგი დიალოგიდან, „მნათობი“ N11;
ჭილაძე (2003) ოთარ ჭილაძე. ბედნიერი ტანჯული (ესე, პუბლიცისტიკა, ინტერვიუ), თბილისი;
ჯოხაძე (2009) მაკა ჯოხაძე. სამოთხე უსიყვარულოდ (ესეები, წერილები), თბილისი, გამომცემლობა „ინტელექტი;
ჯალიაშვილი (2016) მაია ჯალიაშვილი. ზნეობის გარდამოხსნა (ლიტერატურული წერილები), თბილისი