Reflection of Georgian-Abkhaz relations in the works of Georgian writers according to „RukhiBattle“
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2023.21.43Keywords:
Georgian-Abkhazian Relations, Battle of Rukhi, Georgian Writers, Creativity, Abkhazian ThemeAbstract
The issue of Georgian-Abkhaz relations and the topic of Abkhazia in general was clearly reflected in the artistic works and critical-publicist writings of Besarion Gabashvili, Jacob Gogebashvili, Ilia Chavchavadze, Akaki Tsereteli, Niko Nikoladze, Leo Kyacheli, Niko Lortkifanidze, Vasil Barnov, Konstantine Gamsakhurdia, Tedo Sakhokia and others.
Our main goal is to reflect Rukhi battle or Georgian-Abkhazian relations in the works of Georgian writers. The images of RukhiBattle are given in the historical poem „RukhiBattle“ by Besarion Gabashvili, a representative of Georgian poetry of the 17th century. Other works have been written on this topic. In particular, Grigol Dadiani under the pseudonym of Ioane Gegechkor „Rukhi battle, or the life of King Solomon the Great“, Davit Dadiani (Nogheli) – „Rukhi war“. In 1913, Ekvtime Takaishvili included in the 2nd volume of the collection „Old Georgia“ the examples of oral tradition about RukhiBattle. As is known, the satirical story „Knights“ by Niko Lortkipanidze was written based on this oral folklore.
In the report, we focus on the historical reasons that led to the bloody conflict between Georgians and Abkhazians. The question is raised as to when the said battle took place, at the end of 1779 or in 1780. We think that this issue requires more accuracy, because one part of the researchers names 1779, and the other part - 1780.
In the report, as far as possible, the works of those Georgian writers are analyzed and presented, which are related to the mentioned issue - Rukhi battle and its causes.
As a conclusion, not only the understanding of this historically known event and the authors' national point of view, but also an in-depth judgment-analysis of the processes that befell Georgia in the 90s of the 20th century as a result of the rise of Abkhazian separatism are given.
References
ბესიკი (1962) ბესიკი, თხზულებათა სრული კრებული, ტექსტი, შენიშვნები, ლექსიკონი, მე-6 გამოცემა, ალ. ბარამიძისა და ვ. თოფურიას რედაქციით, თბილისი, გამომცემლობა „საბჭოთა მწერალი“;
გაბისონია (2012) პაპუნა გაბისონია, რუხის ბრძოლა (1780 წ.) და მისი მნიშვნელობა, „ისტორიულ-ეთნოლოგიური ძიებანი“, XIV, თბილისი;
გამსახურდია (1996) კონსტანტინე გამსახურდია, მთვარის მოტაცება, ტ. IV, თბილისი, გამომცემლობა „დიდოსტატი“.
გეგეჭკორი (1895) ი. გეგეჭკორი, რუხის ბრძოლა ანუ ცხოვრება დიდის მეფისა სოლომონისა, თფილისი, ზ. ჭიჭინაძის გამოცემა;
გულდური (2021) ქ. გულდური, იმერეთის სამეფოსა და ოსმალეთის იმპერიის ურთიერთობებიდან XVI-XVIII საუკუნეებში (ოსმალური და ქართული წყაროების მიხედვით), ისტორიის დოქტორის აკადემიური ხარისხის მოსაპოვებლად წარმოდგენილი დისერტაცია, ბათუმი, https://bsu.edu.ge/t-ext_files/ge _file_14885_1.pdf
ზაქარაია (2004) პ. ზაქარაია, ქართული ციხე-ქალაქები, ციხესიმაგრეები, ციხე - დარბაზები, ციხე-გალავნები, კოშკები, საკითხავნი ყმაწვილთათვის, 3, -თბილისი;
ზაქარაია (2010) დ. ზაქარაია. ქელეშ-ბეი შარვაშიძე. https://burusi.wordpress.-com/2010/02/09/ david-zakharaia/
კეკელიძე, ბარამიძე (1987) კ. კეკელიძე, ა. ბარამიძე, ძველი ქართული ლიტერატურის ისტორია, თბილისი, „თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა“;
კვაშილავა (2021) კახა კვაშილავა, ისტორიული სამურზაყანოს წარსულიდან, თბილისი, გამომცემლობა „მერიდიანი“;
კვაშილავა, ქართველიშვილი (2020): კახა კვაშილავა, თეა ქართველიშვილი, ლევან შარვაშიძის ახლადმიკვლეული საბუთი, ცხუმ-აფხაზეთის მეცნიერებათა აკადემია, შრომები, XIX-XX, თბილისი, გამომც. „მერიდიანი“;
ლორთქიფანიძე (1923 - 2024) ნ. ნ. ლორთქიფანიძე. რაინდები. https://poetry-.ge/poets/niko-lortkipanidze/prose/xxau-raindebi
მენაბდე (1962) ლევან მენაბდე, ძველი ქართული მწერლობის კერები, ტ. I, ნაკვეთი მეორე, თბილისი, „თბილისის უნივერსიტეტის გამომცემლობა“;
მოლაშხია (2002) ზ. მოლაშხია, რუხის ბრძოლა, „აია“ სამეცნიერო-პოპულარული და ლიტერატურული ჟურნალი, II, თბილისი;
ნიკოლეიშვილი (2004) ავთანდილ ნიკოლეიშვილი, ქართველი მწერლები და აფხაზეთი, ქუთაისი, „ქუთაისის უნივერსიტე¬ტის გამომცემლობა“;
ორბელიანი (1966) ს. ს. ორბელიანი, ლექსიკონი ქართული I, თბილისი, გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“;
ორბელიანი (1993) ს. ს. ორბელიანი, ლექსიკონი ქართული II, თბილისი, გამომცემლობა „მერანი“;
საქართველოს ისტორიის ნარკვევები (1973): საქართველოს ისტორიის ნარკვევები, ტ. IV, თბილისი, გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო“;
ტყეშელაშვილი (2016) ლევან ტყეშელაშვილი, იმერეთის მეფე სოლომონ I დიდი, ქუთაისი;
ჩხატარაიშვილი (1984) ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, რედ. ქ. ჩხატარაიშვილი, ტ. VIII, თბილისი;
ჩიქობავა (1950) ქართული ენის განმარტებითი ლექსიკონი, რედ. არნ. ჩიქობავა, ტ. I, თბილისი, „საქართველოს სსრ მეცნიერებათა აკადემიის გამომცემლობა“.