ემოციების კოგნიტური რეგულაციის კითხვარის ქართული ვერსიის შემუშავება (ახალგაზრდებისათვის)
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2023.21.31საკვანძო სიტყვები:
ემოციების რეგულაცია, ემოციების კოგნიტური რეგულაცია, ემოციების ადაპტაციის ხელშემწყობი და ხელშემშლელი სტრატეგიები, CERQ, ფსიქომეტრული მახასიათებლებიანოტაცია
სტატიაში წარმოდგენილია ემოციების კოგნიტური რეგულაციის კითხვარის („Cognitive Emotion Regulation Questionnaire“ – CERQ; Garnefski, Kraaij, & Spinhoven, 2002) ადაპტაციის შედეგები ქართველი ახალგაზრდების შერჩევაზე. ემოციების კოგნიტური რეგულაცია გულისხმობს ემოციების აღმძვრელი ინფორმაციის დამუშავების ცნობიერ, კოგნიტურ ხერხებს. ემოციების კოგნიტური რეგულაციის თეორია ეფუძნება ვარაუდს, რომ ვინაიდან აზროვნება და ქმედება სხვადასხვა პროცესია, საჭიროა კოგნიტური და ქცევითი სტრატეგიების გამიჯვნა და მათი ცალ-ცალკე შესწავლა. ემოციების კოგნიტური რეგულაციის უნივერსალური ხასიათის მიუხედავად, დასტურდება მნიშვნელოვანი ინდივიდუალური განსხვავება იმ ფიქრებისა და აზრების შინაარსის მიხედვით, რომელთა საშუალებითაც ესა თუ ის პირი არეგულირებს რთული, სტრესული სიტუაციით გამოწვეულ ემოციებს. კითხვარი განკუთვნილია აფექტური განცდების რეგულაციის პროცესში როგორც ადაპტაციის ხელშემწყობი, ისე ხელშემშლელი კოგნიტური სტრატეგიების შესაფასებლად. კვლევაში მონაწილეობა მიიღო 464 პირმა (79% ქალი და 21% მამაკაცი), საშუალო ასაკი 21.4±6.2. კითხვარის ქართული ვერსიის სტრუქტურა ემთხვევა ორიგინალური კითხვარის სტრუქტურას. ჩატარებულმა კვლევამ დაადასტურა, რომ ქართული ვერსია შეიძლება მიჩნეულ იქნეს სანდო და ვალიდურ ინსტრუმენტად, რომლის გამოყენება შეიძლება როგორც კვლევითი, ისე ფსიქოლოგიური კონსულტირების მიზნებისათვის.
წყაროები
Abdia, S., Tabanb, S., & Ghaemianc, A. (2012). Abdia, S., Tabanb, S., Ghaemianc, A. (2011). Cognitive emotion regulation questionnaire: Validity and reliability of the Persian translation of the CERQ (36-item). Procedia - Social and Behavioral Sciences 32, 2–7.
Derogatis, L. R., & Cleary, P. A. (1977). Factorial invariance across gender for the primary symptom dimensions of the SCL-90. British Journal of Social & Clinical Psychology, 16, 347–356.
Derogatis, L., Rickels, K., & Rock, A. (1976). The SCL-90 and the MMPI: a step in the validation of a new self-report scale. Br J Psychiatry. 128, 280–289.
Domínguez-Sánchez, F. J., Lasa-Aristu, A., Amor, P. J., & Holgado-Tello, F. P. (2011). Psychometric properties of the Spanish version of the cognitive emotion regulation questionnaire. European Journal of Psychological Assessment.
Eisenberg, N., Fabes, & R.A., M. B. (1995). The role of emotionality and regulation in children’s social functioning: A longitudinal study. Child Development. Vol. 66., 1239-1261.
Folkman, S., Schaefer, C., & Lazarus, R. (1979). Cognitive processes as mediators of stress and coping. В E. b. Hamilton, Human stress and cognition (стр. 265-298).
Garnefski, N., & Kraaij, V. (2007). The Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Psychometric Features and Prospective Relationships with Depression and Anxiety in Adults. European Journal of Psychological Assessment. Vol. 23(3), 141–149.
Garnefski, N., Koopman, H., Kraaij, V., & ten Cate, R. (2009). Brief report: Cognitive emotion regulation strategies and psychological adjustment in adolescents with a chronic disease. Journal of Adolescence. Vol. 32., 449–454.
Garnefski, N., Kraaij, V., & Spinhoven, P. (2002). Manual for the use of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Leiderdorf, the Netherlands.
Garnefski, N., Kraaij, V., & van Etten, M. (2005). Specificity of relations between adolescents’ cognitive regulation strategies and internalizing and externalizing psychopathology. Journal of Adolescents. Vol. 28., 619–631.
Gross, J. (1999). Emotion regulation: Past, present, future. Cognition and Emotion, 13,, 551–573.
Gross, J. J., & John, O. (2003). Individual differences in two emotion regulation processes. Implication for affect, relationship, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 348-362.
Jermann, F., Van der Linden, M., d'Acremont, M., & Zermatten, A. (2006). Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ). European Journal of Psychological Assessment, 22(2), 126-131.
Lasarus, R. (2006). Emotions and interpersonal relationships: toward a person-centered conceptualization of emotions and coping. Journal of Personality. Vol. 7, 9-43.
Liu, W., Chen, L., & Blue, P. (2016). Chinese Adaptation and Psychometric Properties of the Child Version of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. PLoS ONE 11(2, 1-14.
Loch, N., Hiller, W., & Witthöft, M. (2011). Der Cognitive Emotion Regulation Questionnaire. Zeitschrift für Klinische Psychologie und Psychotherapie, 40(2), 94-106.
Martins, E. C., Freire, M., & Ferreira-Santos, F. (2016). Examination of the transdiagnostic and specific roles of cognitive emotion regulation strategies in psychological symptoms. Studia Psychologica.
Mauss, I., Bunge, S., & & Gross, J. (2007). Automatic emotion regulation. Social and Personality Psychology Compass, 146-167.
Miceli, M., & Castelfranchi, C. (2001). Further distinction between coping and defensive mecha nisms. Journal of Personality. Vol. 69. N 2., 287-296.
Per, A., & Miclea, M. (2011). The standardization of the Cognitive Emotion Regulation. Cognition, Brain, Behaviour, 15(1), 111-130.
Potthoff, S., Garnefski, N., Miklósi, M., Ubbiali, A., Domínguez-Sánchez, F. J., Martins, E. C., . . . Kraaij, V. (2016). Cognitive emotion regulation and psychopathology across cultures: A comparison between six European countries. Personality and Individual Differences, 98, 218–224.
Prastuti, E., Tairas, M., & Hartini, N. (2020). Adaptation and Validation of Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ) in Indonesian Version. Journal of Educational, Health and Community Psychology Vol 9, No 2, 132-147.
Schroevers, M., Kraaij, V., & Garnefski, N. (2007). Goal disturbance, cognitive coping strategies, and psychological adjustment to different types of stressful life event. Personality and Individual Differences. Vol. 43, 413–423.
Tuna, E., & Bozo, Ö. (2012). The Cognitive Emotion Regulation Questionnaire: Factor Structure and -Psychometric Properties of the Turkish Version. Psychopathol Behav Assess 34.564-570
Писарева, О., & Гриценко, А. (2010). Когнитивная регуляция эмоций. Актуальные психологические исследования, 64-68.
