მეზღვაურისა და მოგზაურის პარადიგმა ედგარ პოსა და გალაკტიონ ტაბიძის შემოქმედებაში
DOI:
https://doi.org/10.52340/sou.2022.20.08საკვანძო სიტყვები:
ედგარ პო, გალაკტიონ ტაბიძე, პოეზია, შემოქმედება, ზღვა, ოკეანე, მეზღვაური, ესთეტიური პრინციპებიანოტაცია
ამერიკელი შემოქმედის ედგარ პოსა და ქართველი პოეტების მეფის გალაკტიონის პოეზიაში განსაკუთრებულ ყურადღებას იქცევს ზღვის, ოკეანის, მეზღვაურისა და მოგზაურის სახეები, რომლებიც, მათი მთავარი ესთეტიკური პრინციპის-სახე–სიტყვათა მრავალმნიშვნელოვნების მიხედვით, სხვადასხვა ჭრილში მოიაზრება.
ბიბლიის, ღვთისმეტყველების კვალობაზე, ეს პოეტები ზღვას ბოროტების, ცოდვილი ცხოვრების სიმბოლოდ წარმოაჩენდნენ და უპირისპირდებოდნენ. მათთვის მთავარი იყო დინების წინააღმდეგ – „ქარის პირისპირ“ სვლა. ამასთან, მათი მიზანი იყო „სიბრძნის ზღვაში“ იქროს, მარგალიტის, მარადიულ ჭეშმარიტებათა მოხელთება, რასაც წარმატებით ახერხებდნენ.
ედგარ პოსა და გალაკტიონის შემოქმედებაში პოეტის სიმბოლოა მეზღვაური და მოგზაური, რომელსაც ხელეწიფება ამ მოგზაურობაში დაგროვილი ცოდნის მარაგის მხატვრულ სიტყვაში გაუკვდავება.
მათი უსასრულო ოდისეის წინამძღვარი იყო ნიჭის მომმადლებელი სამების მესამე წევრი სულიწმინდა, რომელიც, სასულიერო სახისმეტყველების კვალობაზე, მოიაზრება აფრის, იალქანის სახით.
ნაშრომში კომპარატივისტიკული მეთოდის საფუძველზე, გაანალიზებულია მეზღვაურისა და მოგზაურის პარადიგმა ედგარ პოსა და გალაკტიონ ტაბიძის შემოქმედებაში.
წყაროები
ავგუსტინე (1985). ნეტარი ავგუსტინე. აღსარება. საქართველოს ეკლესიის კალენდარი. თბილისი;
ახალი აღთქმა (1992). ახალი აღთქმა და ფსალმუნები. სტოკჰოლმი;
ბიბლია (1990). ბიბლია ორ წიგნად. წიგნი I. თბილისი;
ბიბლია (1990). ბიბლია ორ წიგნად. წიგნი II. თბილისი;
ბიბლია (2013). ბიბლია. თბილისი;
ბოდლერი (1992). შარლ ბოდლერი. ბოროტების ყვავილები. თარგმანი და¬ვით აკრიანის. თბილისი;
გამსახურდია, (2012). დანტე. ღვთაებრივი კომედია. თარგმანი კონსტანტინე გამსახურდიასი. თბილისი, გამომცემლობა „პალიტრა L“;
გაფრინდაშვილი (1990). ვალერიან გაფრინდაშვილი. ერთტომეული. თბი¬ლისი, გამომცემლობა „მერანი“;
კოსტავა (1990). მერაბ კოსტავა.ლექსები. გამომცემლობა „მერანი“, თბი-ლი¬სი;
მალარმე (1919). სტეფან მალარმე. ლექსები და პროზა. წინასიტყვაობა და შენიშვნები გასტონ ბუაჩიძის. ქუთაისი;
მოსია (1996). ტიტე მოსია. საღვთისმშობლო სახისმეტყველება. ზუგდიდი;
მოსია (2011). ტიტე მოსია. დავით გურამიშვილის მსოფლმხედველობის სა¬მ¬ყა¬როში. თბილისი;
მოსია (2016). ტიტე მოსია. ქართული სასულიერო მწერლობის სახისმე¬ტ-ყვე¬ლე¬ბიდან. თბილისი;
ნოზაძე (1956). ვიქტორ ნოზაძე. „ვეფხისტყაოსნის“ ღმრთისმეტყველება. თბილისი;
პო (2016). ედგარ ალან პო. მოთხრობები. თარგმანი ზაურ კილაძის. თბი-ლი¬სი, გამომცემლობა „პალიტრა L“;
პო (1911). ედგარ ალან პო. თხზულებათა კრებული ოთხ ტომად. ტ. I. ინგ-ლი¬სუ¬რიდან თარგმანი და წინასიტყვაობა კ. ბალმონტის. მოსკოვი;
პო (2001). ედგარ ალან პო. რჩეული ლირიკა. თბილისი, გამომც. „დი¬ო-გენე“.
ტაბიძე (1977). გალაკტიონ ტაბიძე. რჩეული. თბილისი;
ტაბიძე (1992). გალაკტიონ ტაბიძე ხუთ ტომად. ტ. I. თბილისი;
ტაბიძე (1993). გალაკტიონ ტაბიძე ხუთ ტომად. ტ. 3. თბილისი;
ტაბიძე (1993). გალაკტიონ ტაბიძე ხუთ ტომად. ტ. 2. თბილისი;
ტაბიძე (2016). გალაკტიონ ტაბიძე. ლექსები. თბილისი;
ტაბიძე (2017). გალაკტიონ ტაბიძე 15 ტომად. ტ. 4. შოთა რუსთაველის ქართული ლიტერატურის ინსტიტუტი. თბილისი;
წერედიანი (2014). დავით წერედიანი. ანარეკლი, ესეებად, დიალოგებად, თარგმანებად არეკლილი კლასიკური პოეზია. თბილისი, „ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა“;
ჩხენკელი (1983). ბჰაგავად–გიტა. თარგმნა, წინასიტყვაობა და შენიშვნები დაურთო თამაზ ჩხენკელმა. თბილისი, გამომცემლობა „განათლება“;
Гулберт, К., Кум. Г. (1992). К. Гулберт, Г. Кум. история эстетик. Москва.